Saturday, April 9, 2016

Jesuh ve Khawsa , a hoei ak simna awmvik loeinoeh iatioeh ang voei lonak hlue ammak sim aw?(Mathai 24:36)

    “Cenamoe ang huep moe a Nayi ce u eng awm amsim hue, Khanthlang eng awm niseh, Capa eng awm niseh amsim hue, cenamoe Pa doeng engni a sim hue ” (Mathai 24:36; Marka 13:32).

Jesuh ve Khawsa tang aw? Jesuh ve Khawsa, thlangxingna ang coenglona a awm oehtoe iatioeh ang voei lonak hlue ammak sim aw? Khawsa cu a hoei ak sim am aw? A coehtoe, Jesuh ve a hoei amma sim oehtoe Khawsa amni hue. Jesuh ve a Khawsa nak mantoe a hoei sim voei soe!!!

    Vemueih awidoetnak ve Jehovah's Witnesses aniti u Watchtower Society eng ak tungna doet hue. Awidoetnak ak laek soeih mat ni. Jehovah Witnesses ve 1884 kum oeh Charles Taze Russell (1852-1916) eng am dueih ni. "Aningnikkhi a congpueinak oehtoe Jesuh ve Jehovah eng a seh cuek ni ti hue u"(You Can Live Forever in Paradise on Earth [Live] [Brooklyn: Watchtower Bible and Tract Society of New York, 1982], p. 58).Jesuh ve Mdek khan oeh a lohlan oehtoe khanthlang Michael ni (Reasoning from the Scriptures [Reasoning] [Brooklyn: Watchtower Bible and Tract Society of New York, 1985], p. 218)  ti hue u.

    Jesuh ve Khawsa moe thlangxingna awm hue. Anih ve Khawsa niinak moe thlangxing niinak ta hue. Hebru 2:9 khui oehtoe Jesuh ve"...Khanthlang nakoeh a bet ak nemna taakna awm hue..." tinoeh, Philipi 2:5-8 khui oehtoe Jesuh ve " Amoeh moe amoeh a yapna ang taarhu, tamna a mueihna saa rhu noeh, thlangxing moe ang mueih nace awm hue..." ti hue. Kolosa 2:9 oehtoe " Anih a pum oehve Khawsa niinak ak soep awm hue" ti hue. Jesuh ve thlangxing niinak 100 moe Khawsa niinak 100 awm hue, Khawsa moe thlang ni. A.D. kum 451 oeh Chalcedon civuei oehkoe Jesuh eng thlangxing a niinak moe Khawsa a niinak awitung toe;" Ammak xe moe ammang sawttha" ti ni.

     Luka engtoe Jesuh eng thlangxing a niinak nim mtheh khinoeh " Jesuh ce pumsa lamna moe cueihnak lamna rhoengtai lo hue, a coehce thlangxing moe Khawsa hai oeh mikhai hlamnak hu hue"( Luka 2:52). Louis Berkhof engtoe," Ve niinak pakhih , Khawsa moe thlangxing niinakkhi,thlang oehkoe thaem , thlang a niinak dangsak hue" ti hue. (Berkhof, L., Systematic Theology, WM. B. Eerdmans Publishing Co.; Grand Rapids, Michigan, 1988, p. 324.) Ve thlangxing a niinak oehve Khawsa a niinak matna a awm oehtoe Jesuh ve a hoei sim hue. Mdek khan oeh a xinghui oeh kapoekkuei them a poh khi moe a hubat khivenna awi ati khi nitoek oeh Khawsa a niinak angcoeina dangsak hue.

    Jesuh ve Khawsa na a awm a dawngoeh thlang ak kawpoek awm sim hue," Iatioh nak ko khuina ak che na poek" (Mat. 9:4). Jesuh eng ak khan oeh ak pha lo hluekhi boeih awm sim hue ( Johan 18:4). Jesuh eng ak cuek oehkoeng uukhi eng num amma nik cangnak u, u eng num ak khong hlue tice sim oepchoeh hoh hlue(Johan 6:64). Tuhoeh cutnoeh,a tuem a pha hlan oeh nim mthehkhi nueng, ace ang dang lo oehtoe, Kaa ce anih nii tice nikcang lona kom ukte( Joh. 13:19). Jesuh eng hailam oeh ak lo hluekhi boeih sim hue, ace a dawngoeh cangnak lamoeh a nimbom khinak a hamna , vemueihna ti hue," Teoklah, a oepchoehna nim mthehkhi nueng" (Mat. 24:25). Jesuh ve Khawsa na awmnoeh a hoei boeih a sim a dawngoeh, ahubatkhi eng vemueihna ti hue u," Tuh oeh a hoeiboeih sim huek te tice sim hue u nueng, awidoet ham ammak ngah kawihna; Khawsa venna koeng nak lo ni tice ni sim u nueng"(Joh. 16:30)tina hue u. Jesuh eng Piter a venna awidoetnak a taak ni huh oeh, Piter a poeknak ak kawkhui nakoe sim hue tice ni hutha hue. Jesuh eng," Simon, Johan a capa, nanik lungna aw? Jesuh eng thumvoei a doet a dawngoeh Piter ak kosae hue,'Na nik lungna aw? A coehce tina hue, Bawipa, a hoeisim huekte; ka ni lungnak awm sim huekte" (Johan 21:17).

    Thlang a poeknak, hailam ak awmlo hluekhi boeih a sim ni huh oehve Jesuh ve Khawsa ni tice ni sim hue. Jesuh eng hailam a tuem ang sut lo hlue thaemkhi a ti moe thlang a poek ang ngahnak a simkhi Baibul cim khui oeh khawyahna ni hu tha hue.
    Thlangxing na yawm awmnoeh Khawsa a niinak eng a hoei ak awm hoh, ak awm hlue thaemkhi moe ang thuk ang dahkhi boeih a sim ni huh oehve Jesuh Khawsa a niinak ang coeina ni hutha hue. Acoehtoe iatioeh ang voei lonak hlue ammak sim aw? U eng awm ace a tuem moe a Nayi ce amsim tha hue, khanthlang eng awm niseh, capa eng awm niseh amsim hue, Pa doeng doeng engni a sim hue (Mathai 24:36;Marka 13:32)ti hue.A hoei simloeinoeh ang voei lonak hlue ammak sim huvoei aw?

    Angvoei lonak hlue ce Jesuh ati mueihna u eng awm amsim hue, Pa doeng engni a sim hue." Jesuh eng vemueih awi ati oehve ang voeilonak hlue a ningyaksak hluekhi kung ce Pa doeng ni. Khrih eng ak thlangxing lam na koe eng awi ati ni( Luka 2:52), a Khawsa niinak oehkoe eng ati amni hue"[Walvoord, John F., and Zuck, Roy B., The Bible Knowledge Commentary, (Wheaton, Illinois: Scripture Press Publications, Inc.) 1983, 1985.] " Pa Khawsa kawngaihnak oeh angpaek rhunak ni ( in submission to the Father’s will)-(cf. John 4:34)."[Walvoord, John F., and Zuck, Roy B., The Bible Knowledge Commentary, (Wheaton, Illinois: Scripture Press Publications, Inc.) 1983, 1985.] A ce mueihna Jesuh eng Pa Khawsa oeh ang paek rhu a dawngoeh Jesuh engve amoeh a ngahyapna , a kawpuehna bi ambi noeh, Pa ak thlah lokung a bibi mueihna ce bibi hue ( Johan 5:19).

    Mdekkhan oeh ni Boipa Jesuh a lonak toe amoeh ak kawngahna kho ak sa hamna ak lo amni hue. Ak tuei lokung Pa Khawsa a ngahnak soepsak hamna ak lo ni. Ace a dawngoeh " Amoeh moe amoeh a yap a mueihna ngairhunoeh (empty himself) , taamna mueiboe nace khosaa hue(nature of a servant) ( Phil.2:7). Khawsa na awmvikloeinoeh taamna a mueihna ang taakrhu , amoeh moe amoeh ii rhoe na yawm ammak thuum amueih tlukna kho a saknakkhi ni huh oeh ak tuei lokung Pa Khawsa a ngahnak soepsak ham ce ang caanak ni tice ni hutha hue. Taamna ce a bawi nak oeh ammang sang amueihna ni Boipa Jesuh awm ak thlah lokung a Pa ak choeina a awm amngah hue. Tuhtoe ni hutha hoh hue, ni Boipa Jesuh ve a moeh a ngahyapna awi amtinoeh bi abi hue, ak tuei lokung Pa Khawsa ak awi ngai hue tice ang coeina ni hutha hue. Vemueihna Pa Khawsa ak kawngahna kho a sak ve Pa Khawsa ak kawngah oeh ang paek rhunak ni (Johan 8:28; 12:49-50; 14:31).

    Ace a dawngoeh ni " Ka Pa doeng engni a sim" a tinak ve Pa ak tuei lokung oeh ang paek rhunak , Pa ak qiihchahnak , Pa ak tuei lokung ak awi ang ngahnak tice Bamlamtung oeh a thih doena Pa Khawsa oeh perhu hue. "Ka Pa nangahnak a mueihna awm hawnseh" (Mat.26:39). Ace mueihna awmsoe ang voei lonak hlue sim hamce capa a bibi hlue amninoeh, Pa Khawsa ak tuei lokung a bi bi ni tice nihutha hue. Ak tuei lokung Pa eng ce a tueihlonak moe angvoei lonak hluekhi ce a bibina awmnoeh sim hue, Capa toe Mdekkhan thlang thong hamna a lo a mueihna a bi bi ce Bamlamtung oeh thih choepna uehnoeh ni thongkhi hue. Ace a dawngoeh ang voei lonak hlue ce khanthlang a bibi awm amni, Mdekkhan thlang a bibi awm amni, Capa a bibi awm amni noeh, ak bibi nakung Pa Khawsa eng a tuem moe a Nayi ce angcoei cana sim hue.

    Angcoei soeih natoe ni Boipa Jesuh eng thihnak noengnoeh a thoh khoenoeh ahubatkhi venna hukhueng awi a nim mthehkhi toe; Ace a tuem atakkhi ce nangnikkhi eng nanisim hamna amngah hue,Pa ak camna awm hue ( by His own authority) ti hue( Khuetueih. 1:7). Ve ni huh oeh ve coeisoeih hoh hue, Pa ak cam ni , Pa amoeh eng poh hoh hue tive Pa Khawsa a bi bi hlue ni , Capa eng vakqoel ham moe angvoei lonak hlue a tuem vateng hlue ce a bibi amni hue tice ni hutha hue.


Ace dawngoeh, ni Boipa Jesuh ang voei lonak hlue ak simkung moe ak bi binakkung toe Pa Khawsa ni, Mdek moe Khan naak awm thlangkhi u eng awm ambi bi na hue tice angcoeina dang hue. Ni Boipa Jesuh angvoei lonak hlue tuem toe Pa Khawsa a bi bina awmnoeh amoeh Pa Khawsa ak cam ni.
Ngoihpeong Baok haioeh Awiceknak (White Throne Judgment)Ngoihpeong Baok Haioeh Awiceknak hoetuek oehnum a awm hlue?

     Awiphoe (Revalation) 20:11-12, A coehce Ngoihpoeng Baok moe ak khan oeh ak ngoi ce hu nueng. Mdek moe Khan na ak awmkhi a hai oehkoe eng cen unoeh, a ni cehnak hlue amawm hue. A coehce ak thi, ang xoi moe ak yoi Ngoihpoeng hai oeh angduei ce hu nueng soe Cauk hmongna awm hue.Ak chang xingnak cauk ce hmongna awm ba hue. Ak thikhi ce Cauk oeh ang yawk amueih na ani bibi phu ce awicek na awm hue. 

    Kum 1000 (Millennial) oeh Jesuh eng a uk khoen oeh Rhai (Satan) ce hlah na awm soe Mdekkhan ak cawng ak kee nak awm thlangkhi ce ni thaathang na hluekhi hue... (Awiph. 20:7-8). Khawmdek khan ak cawng ak kee hoeina cet unoeh Khawsa thlangkhi ang cun boemnak ce xer hamnang caa hlue hue u.. (Awiph. 20:9). Rhal tuknak ce I rhuet caa amlo kom soe Khawsa venna koe ak tla lo mai eng ce ni him hluekhi hue. Rhai awm ang rhui khuikhatnak maa tuili khui nace thlakna awm hlue hue.(Awiph. 20:10). Ace Rhai ce maa tuli khui na ak thlak coeng oehtoe tuh oeh ni huh khan moe Mdek ve amawm voel kom soetoe Ngoihpeong baok hai oeh awiceknak ce cutna awm hlue hue.

    Ngoihpoeng Baok hai oeh awiceknak ve Khawsa thlangna ammak awmkhi, Mdekkhan oeh a ni xing hui oeh ani bibi mueihna ce awicekna awm hlue hue (Awiph. 20:12-13). Mdekkhan oeh ani bibi mueihna Thlang boeih (ammak cangnakhi boeih) awicekna awm kom. Bibinak ak cam eng Khawsa caana amni awmtha hue, thlang thawlhna ni awm hue ti ce a ningsim rhunak doena awicekna awm hlue hue (Rom 14:10-13; 2 Korin 5:10; 1 Korin 3:10-15; Johan 5:22, 27; Kolosa 3:23-25).). Ani bibinak eng ve thawlhkhui oehkoe eng amni loersak hluekhi tha hue tice a ningsim rhu coeng oeh xingnak cauk ce hmongna awm hlue hue. Xingnak cauk khui oeh ce Jesuh ang uehnak ak cam eng Khawsa ak ue-nak moe a thongnak ce cangnak eng ak hu-khi ming ce yawk na awm hue (Rom 5:8; 3:28; 4:5; 10:9-10, 13; Eph. 2:8-9). Angming ce xingnak cauk khui oeh a awm oehtoe Jesuh khrih a hamna thi noeh a thohnak ak cangnak ak cam eng a thawh phu laiba ce sah na awm hoh hue (Rom. 3:23-24; 6:23; 2 Cor. 5:20-21). Xingnak cauk khui oeh angming ak awm doeng ni Jerusalem thai ce a lut hlue tha hue (Awph. 21:10, 27).

     Angming xingnak cauk khui oeh ammak awm toe, Jesuh eng a thawlh phu a sah pe ce ammak cangnakhi ni   (Johan 12:48; Rom 10:3). A ningming xingnak cauk khui oeh ammak awm boeih ce rhai, tawngha thawlhkhi ani awmnak huen maa tuili khui nace thlakna awm hlue hue (Awiph. 20:10,15). Veve anghih thihnak ani ti u ni (Awiphoe. 21:8).

    Ngoihpoeng baok a hai oeh awiceknak ve Khrih a hai oeh awiceknak (Bema /The judgment seat of Christ ) moe ammueih hue  (2 Kor. 5:9-10). Khrih a hai oeh awiceknak vetoe Khrihca-khi Mdekkhan oeh ani xinghui oeh ani bibi a mueihna awiceknak ni   (Rom 14:10-13; 2 Korin 5:10; 1 Korin 3:10-15; Johan 5:22, 27; Kolosa 3:23-25). Mdekkhan oeh ani xinghui oeh a ni bibi a mueihna ce ak cangna thlang boeih awicekna awm kom soetoe ani bibi phu ce paekna awm kom (1 Cor. 3:10-15). Khrih xingnak ak ta, ak cangna Khrihcakhi awm ani bibi Khawsa hai oeh amma takmahna a tlak oehtoe a bibi phu toe amhu kom soetoe a xingnak (angrhui xingnak) ce amrheng hlue hue (1 Kor. 3:14-15).


    Ace ang poeng oehtoe Khawsa eng ak thlangkhi hamna a sak pe im , Khan thai , Jerusalem thai ce lut na awm kom soe, Pa Khawsa eng thlang boeih a mikphli tui ni xut pe-khi noeh Khawsa moe mat na ni awm hlue hue ( Awiph. 21:1-4).

Mdek Ve Ak ki Pupphli Awmtang Noeh Aw

Baibul khui oeh mdek ve ak ki pupphli (4) law hue ti hue (Awiphoe.7:1; 20:8), cenamoe thlangcuei (scientist) khi engtoe mdek ve a tum ni ti hue u. Khawsa awi Baibul a ti num ak thuem, mdekkhan thlang cueihkhi a ti num a thuem?

    Mdekkhan thlangcuei (Scientist) khieng mdek ve atum (sphericity) ni ani ti hlan oeh Baibul eng atum ni ana ti hoh hue.Ace mueihna Khawsa awi eng a ti ce ni tuh oeh mdekkhan thlangcueikhi eng mdek ve a tum ni ani ti poetoeng hue u.

    Baibul khui oeh mdek ve ak kii pupphli "the four corners of the earth" tive Baibul Cakthai khui oehtoe Awiphoe 7:1; 20:8 oeh ni hu hue.Veve mdek ak ki pupphli ak lo tingahnak amninoeh , khohli (wind)a cehnak tung pupphli a tingahnak ni. Khaw'kthli a cehnak pupphli, Kholonak tung (East) , Khotlaknak tung (West) , Axingtung (North) moe Arhamtung / Acuum tung ( South) pupphli oeh Khanthlangkhi aning dueih u, Johan eng Mangdannak ( Vision) a huh ni. Mdek ak ki amninoeh Kholo, Khotlak, Axing moe Arham ti pupphli oeh khohli a cehnak tung oeh Khanthlangkhi ang dueihnak a huhnak a kong ati ni. Veve ni Boipa Jisuh eng Khohli cehnak pupphli (Four winds of the earth) anati ni (Mathai 24:31; Marka 13:27).

    Baibul Cakkhyuem khui oehtoe mdek ve ak kii pupphli "the four corners of the earth" tive Isaiah 11:12 oeh ni hutha hue. Avoehve Hebru awina toe "KANAPH" ti hue.Hebru awi "Kanaph" ve khawzah na thlangbok awina mloen (awileh) hue u. Nambar 15:38 oehtoe Khorhi (Borders) , Isaiah 11:12 khui oehtoe ak ki pupphli ( four corners) ,Joba khui oehtoe a boetnak (ends) tinoeh moe Ezekel 7:2 khui oehtoe Rham ak kii pupphli (four corners of the land) ti hue. Isaiah 11:12 khui oeh ak ki pupphli tive Israel rham a tingahnak ni, Mdekkhan pum a tingahnak amni hue. Ace mueihna awmnoeh Isaiah 11:12 khui oehkoe ve Ezekel 7:2 khui oeh ni teok oehtoe Hebru awina toe awilung ang mueih a dongoeh KJV, NKJV, NAS moe NIV Baibul khi oehtoe rham ak ki pupphli 'four corners of the land’ ti hue. Khawmdek khan pum tingahnak amni hue, Israel rham ak ki pupphli tingahnak ni.


    Mdek ve a tum (sphericity) ni tive Baibul eng ang coei cana a nim mthehnakkhi toe (Joba 26:10; Tatukawi (Proverbs) 8:27; Phungqoenkung (Ecclesiastes) 1:6; Sam 19:6 moe Isaiah 40:22) khui oeh ni hutha hue. Isaiah 40:22 oehtoe Mdek a tum (the circle of the earth) ti hue. Ace a dawngoeh thlangcueikhi eng mdek a konglam ani sim hlan oeh Khawsa awi Baibul eng ni nam mthehkhi hoh hue.